Chúng ta tìm thấy các phân bộ của động vật nhai lại: Họ trâu bò (bò, cừu, trâu, dê), Họ hươu nai, Họ hươu cao cổ, Họ linh dương…Họ lạc đà cũng nhai lại nhưng chúng không tuân theo nguyên tắc một cách chặt chẽ của thú nhai lại. Động vật nhai lại có 3 dạ dày trước và 1 dạ dày thực (như của loài dạ dày đơn). Dạ dày đầu tiên là dạ cỏ và chiếm ¼ trọng lượng của con vật (150L ở một con bò trưởng thành). Khả năng dự trữ cỏ lớn giúp chúng có thể gặm rất nhiều cỏ một cách nhanh chóng, sau đó trở về nơi cư trú an toàn mới nhai kỹ lại. Ngày nay, không còn nguy cơ bị động vật ăn thịt săn đuổi nhưng sự nhai lại đó lại có lợi ích khác về mặt dinh dưỡng. Chúng ợ thức ăn ngược lên, nhai lại, nhào trộn lại với nước bọt và nuốt lại. Một con có thể nhai lại 8 đến 12 giờ mỗi ngày và thực hiện 40000 đến 60000 cử động hàm. Mục đích chính của sự nhai lại là tiết nước bọt, còn nhai chỉ là thứ yếu.
Một con bò trưởng thành có thể sản xuất 100 đến 200 L nước bọt mỗi ngày. Lượng nước bọt này một nửa là được sản xuất liên tục, một nửa là tùy theo lượng thức ăn ăn vào và thành phần của khẩu phần ăn. Nước bọt sẽ được tiết ra cao hơn với khẩu phần giàu chất xơ hơn khẩu phần giàu thức ăn tinh. Dạ cỏ không tiết ra chất lỏng, 70% nước trong dạ cỏ đến từ nước bọt. Thành phần nước bọt chủ yếu là nước, ngoài ra còn có urê và chất tạo đệm (K +, Na +, Cl-, HCO3-, HPO4--), pH khoảng 8,5. Nước bọt của thú nhai lại không chứa enzyme. Quá trình lên men trong dạ cỏ tạo ra axit béo bay hơi và làm giảm pH dạ cỏ, nên dễ gây ra bệnh axit dạ cỏ. Chất đệm nước bọt là cực kỳ quan trọng bởi vì chúng làm tăng độ pH dạ cỏ và duy trì môi trường bền vững cho hệ vi sinh vật dạ cỏ phát triển. Trong trường hợp bị căng thẳng nhiệt, sự tăng lưu thông không khí dẫn đến việc thải CO2 nhiều hơn và máu sẽ bị axit hóa. Con vật sử dụng chất đệm (HCO3-) để kiểm soát nhiễm axit chuyển hóa và khả năng đệm của nước bọt bị giảm. Hơn nữa, lượng thức ăn ăn vào và lượng nước bọt tiết ra giảm. Điều này giải thích vì sao tỷ lệ nhiễm axit dạ cỏ thường xảy ra khi bò bị căng thẳng nhiệt.
Nước bọt làm mềm ướt (hydrat) thức ăn và giúp các enzyme vi sinh vật có thể tiếp xúc với thức ăn. Sự hydrat hóa này giúp thức ăn có thể dễ dàng đi qua các dạ dày. Nhờ vào chu trình urê, nước bọt có chứa urê và cung cấp nitơ cho hệ vi sinh vật dạ cỏ vốn rất cần thiết cho sự tăng trưởng của chúng.
Một con bò có 32 cái răng. Tám cái là răng cửa (để cắt cỏ) và 24 cái là răng hàm. Các răng hàm này thực sự hoạt động như một cái cối xay. Khi bò nhai cỏ, chúng làm phá vỡ thành lignin hoặc cellulose của cỏ. Việc nhai lại giúp làm giảm kích thước của cỏ. Cả hai hành động này giúp hệ vi sinh vật dạ cỏ lên men thức ăn thô và cho phép nó tiếp tục được tiêu hóa trong hệ tiêu hóa. Bạn có thể quan sát sự nhai lại và đếm số lần nhai cho mỗi khối thức ăn. Nó phải từ 50 đến 70 lần nhai cho mỗi miếng thức ăn để có một sự nhai lại hiệu quả.

Tóm lại, nhai lại là điều cần thiết để bắt đầu thật tốt quá trình tiêu hóa và nó phải được kích thích. Ví dụ như muối liếm kích thích con vật uống nước nhiều và tiết nước bọt. Cỏ thô cũng là một giải pháp giúp tiết nước bọt nếu chế độ ăn giàu thức ăn tinh. Natri bicarbonate trong khẩu phần ăn giúp tiết nước bọt để làm tăng độ đệm và hạn chế các tác động của việc giảm pH dạ cỏ. Đừng bao giờ quên rằng một động vật nhai lại có thể chết trong vài giờ nếu nó ngừng nhai lại.
Copy by Chuyên mục động vật nhai lại từ Nutrispices company.
|